donderdag 23 april 2009

20 april 2009 Tunnelvisie
Maandag 20 april was het zover: de concept contourennota werd aan de buitenwereld gepresenteerd tijdens een contactavond met de "omgeving".
Een concept contourennota, die probeert om een basis te leggen voor het komende keuze proces. Wat willen en kunnen we wèl realiseren en wat is misschien niet de juiste weg om te gaan. Dit, zonder al te konkreet te worden, het is tenslotte een contouren nota. Voordat het verhaal wordt vastgelegd en o.m. aan externe deskundigen en de politiek verantwoordelijken wordt voorgelegd, is het goed om belanghebbenden te raadplegen. En daar kwamen m.i. wel een paar duidelijke reacties op tafel.
Het schrijven van een contouren nota, betekent in feite het indikken, sorteren, rubriceren en veralgemeniseren van alle ideën die tijdens de "droomfase" zijn aangedragen. Dat heeft o.m. tot gevolg dat interessante en opvallende ideën wat buiten beeld raken. Anders gezegd: de kleur gaat er een beetje vanaf.
Ook omdat dat schrijfproces zich binnen een beperkte kring van belangenpartijen afspeelt. Bepaalde aanzetten die daardoor in de nota ontstaan stuitten op kritiek: De wat eenzijdige invulling van het industrieterrein, de daardoor slechter wordende ontsluiting van de groeve èn het steeds verder in de groeve schuiven van het overgangsgebied bleken ontwikkelingen waar veel van de aanwezigen 20 april niet enthousiast over konden worden.
En dat is goed: de bedoeling van die avond was ook om het werk te toetsen alvorens het verder af te ronden. Zo'n avond brengt alle betrokkenen er weer toe de diverse nuanceringen nog eens goed af te wegen.

Duidelijk werd dat Enci bij de gezochte invulling van het industrieterrein afkoerst op van haar eigen branche afgeleide bedrijvigheid en steeds minder bereid lijkt om een gevarieerde en voor publiek toegankelijke zone toe te willen staan.
De discussie wordt bovendien bemoeilijkt omdat Enci niet bereid is inzichtelijk te maken wat voor het bedrijf nu de werkelijke pijn is als ze b.v. in 2017 zou moet stoppen i.p.v. eind 2019, wat ze nadrukkelijk blijft nastreven.
Onder het mom van "kritische bedrijfsinformatie" houdt men gewoon onder tafel waarom men zo lang door wil gaan en dat is bizar omdat andere deelnemers aan het proces wèl hun nek hebben uitgestoken door voor hen inhoudelijk onaanvaardbare scenario's op consequenties te bediscussiëren.

Kortom Enci lijdt, lijkt het wel, aan tunnelvisie. Het hele idee van het transformatieproces is juist dat iedereen aan tafel schuift met de nadrukkelijke inzet er samen creatief èn genuanceerd uit te komen. Eén partij die dan star vast blijft houden aan haar wens om tot eind 2019 door te willen gaan en bovendien niet bereid is met gegevens haar claim te onderbouwen - daar moet duidelijk nog een kwartje vallen.....

De krant, De Limburger, kan er in haar berichtgeving overigens ook wat van. Onder de kop "...banen versus natuur", gaat ze er volledig aan voorbij dat werkgelegenheid geen strijdpunt, maar prioritair aandachtspunt is in dit transformatieproces: iedereen wil werkgelegenheid realiseren en in alle varianten die nu op tafel liggen is dat ook gewoon het geval.
Die mooie dromen, mijnheer de journalist, zijn geen zielig en tot mislukken gedoemde hemelfietserij, maar nadrukkelijk onderdeel van het proces. Alleen zó kunnen betrokkenen hun inbreng met klaarheid inbrengen en loopt de planvorming de kans om interessante, kansrijke en fantasievolle elementen te bevatten. En die bovendien ook duurzame werkgelegenheid opleveren.
Het is niet "banen òf natuur", het is gebiedsontwikkeling die o.a. banen èn natuur oplevert.
Het "journaille" is, lijkt het wel, niet in staat om te zien dat er zich een proces van ontwikkeling voltrekt. Vasthouden aan oude denkkaders leidt dan tot "tunnelvisie".
Voorbeeld: de "propellerfabriek". Door uw tunnelvisie kon u niet waarnemen dat zo'n fabriek door velen juist wèl werd gezien als een potentiële aanwinst. Het diskussiepunt was een heel ander, namelijk dat Enci het transformatie proces blijkbaar niet serieus genoeg neemt om, ondanks nadrukkelijke afspraken om dat wèl te doen, zo'n potentieel belangrijke participant vroegtijdig te melden in het transformatie overleg.
Enci belooft links vroegtijdig te melden en spreekt rechts geheimhouding af. Dat is niet handig en slaat bovendien nergens op als andere betrokkenen met een grote mond gewoon vroegtijdig naar de pers lopen.

Niet sjiek.

dinsdag 7 april 2009

7 april 2009 Voetbal is emotie
Afgelopen vrijdag werd tijdens een emotionele en soms heftige diskussie duidelijk dat ENCI er nog steeds vanuit gaat dat met een mooi plan doorgaan tot 2020 realiseerbaar moet zijn.
En dat is, denk ik niet conform de teksten van de gemeenteraad en Provinciale Staten.
Die datum dient een resultante te zijn van serieus onderzoek naar meer en minder waardes die doorgaan na 2015 tot gevolg hebben.
Uit de werkgroep groeve wordt nu b.v. wel duidelijk dat langer afgraven de speelruimte voor een waardevolle afwerking al snel doet afnemen.

De opdracht van de politiek is niet strak ingekaderd en natuurlijk is het lastig om zonder gedetailleerde kaders te moeten opereren. Maar de politiek heeft toch wel wat randvoorwaarden meegegeven - zie de teksten van de moties in maastricht en de provincie. Aan ons om een duidelijk verhaal op tafel te leggen en dat is inderdaad een flinke opdracht.
Het punt is dat de verschillende betrokkenen deze randvoorwaarden verschillend interpreteren. ENCI ziet alles als uit te delen snoepjes, typisch de interpretatie van iemand die persé door wil gaan tot 2020 en vervolgens alles met de hark naar zich toe redeneert. Om te onderzoeken waar de pijnpunten liggen heb ik juist aan Peter Mergelsberg (ENCI) gevraagd nu eens op te schrijven waar voor ENCI de pijn zit als ze in juni 2017 stoppen. Alles is relatief, de wereld vergaat niet, er wordt gewoon wat minder winst gemaakt - denk ik. Maar daartegenover kan ENCI een veel snellere (want door de transformatie gefaciliteerde) start maken met de ook door haar zelf nagestreefde transformatie naar een nieuwe produkten. Daarom ben ik nieuwsgierig naar zijn reaktie.
Naar mijn inzicht zijn de gevolgen van b.v stoppen in 2015 (het andere uiterste) toch een beetje genanceerd. Een aan tal zaken uit de plannen zullen ook wel zonder de inbreng van ENCI en de beschikbaarheid van een deel van het bedrijventerrein gerealiseerd worden. Een paar andere zaken zijn ook in het belang van ENCI en hebben in elk scenario een kans van slagen. Uit de groeve werkgroep wordt nu bevestigd dat juist stoppen in 2016 grote voordelen oplevert voor de afwerking daar. Kortom, het verhaal is genuanceerd, denk ik.
Maar natuurlijk zijn er ook punten die van langer doorgaan afhankelijk zijn en die iedereen graag wil.
Naar mijn (oprechte) inzicht heeft dit dossier veel ingredienten die uiteindelijk tot een compromis zullen leiden, ook vwb die datum.
Ik roep daarom iedereen op die echt bespreekbaar te maken.

Iedereen dient bereid te zijn om wat water bij de wijn te doen en zo een eindscenario te realiseren dat op onderdelen acceptabel&leefbaar is en toch ook meerwaarde oplevert voor het eindresultaat.
Voor ENCI geldt: join the club.
Die puur defensieve houding moet ook ENCI nu eens verlaten.
We beslissen nog niets, maar de discussie moet wel wat vrijer/opener worden, anders komen we nooit tot genuanceerde beelden.

Wat het industrieterrein betreft nog het volgende: ik weet niet wat de berichtgeving in de pers over die windmolen bladen waard is. Ik vindt het een interessant idee om zo'n bedrijf daar te vestigen. Als het serieus is, zal het de invulling van het terrein goeddeels bepalen (1000 banen...) en dus grote gevolgen hebben voor de verdere inhoud van het transformatieplan. Wat me niet bevalt is het simpele feit dat ENCI dit hele verhaal tot op heden niet( en al helemaal niet "vroegtijdig") in de projectgroep heeft gemeld. En dat was wèl afgesproken. Dit versterkt niet het beeld van een ENCI die zich commiteert aan een transformatie proces. Er wordt namelijk gesuggereerd dat er al een overeenkomst met ENCI over dit verhaal is getekend.

woensdag 1 april 2009

1 april 2009 Contouren – scherp of omfloerst?
24 maart is het concept van de contouren nota besproken.
Het stuk geeft een goede indruk van alles waar we het zolangzamerhand wel over eens zijn.
De echte beslissingen en dus compromissen zullen echter nu ook eens op tafel moeten komen.
Belangrijk daarbij is of verlengde winning ook daadwerkelijk een positief verschil maakt voor het eindresultaat en wat de prijs is voor de omgeving: gewoon nog een paar jaar extra luchtverontreiniging slikken of doet ENCI na 2015 aan substantiële reductie van uitstoot?
ENCI dient nu toch te begrijpen dat de wettelijke normen voor cementovens geen basis meer kan zijn voor de ovenactiviteiten na 2015. Er wordt afgesproken de kosten van verdergaande filtering globaal te (laten) onderzoeken.
Ander probleem is de gemeente, die slechts in algemene bewoordingen over de toekomst van het gebied spreekt. Een uitgebreide afstemming met o.m. de overige bedrijventerreinen in de gemeente is voor haar belangrijk, maar m.i. niet realistisch want veel te tijdrovend. Kortom, de gemeente dient haar knopen te tellen en een positie in te nemen.


Wat het bedrijventerrein betreft, wat er aan de uiteinden gaat gebeuren wordt nu wel duidelijk. ENCI wil groeikern zijn van cement en bouwtechnologie gerelateerde bedrijven. Het overgangsgebied naar de groeve zal plaats bieden aan natuur, recreatie, sport en cultuur gerelateerde aktiviteiten. Hoe die twee op elkaar aansluiten? Dat is van veel faktoren afhankelijk, niet in het minst van de bedrijven die zich daadwerkelijk in het gebied zullen willen vestigen en de vraag of ENCI over enkele jaren nog wel perspectief ziet voor een maalderij in Maastricht en op het terrein de rol van economische motor kan vervullen. Voor ENCI is een belangrijk perspectief dan ook dat van geleidelijke verandering van haar activiteiten om zo haar kansen op een toekomst te verbeteren.
Een globaal concept waarbij het terrein vanuit de uiteinden ontwikkeld wordt spreekt iedereen aan. Een flexibele en goed geregiseerde invulling op basis van een zonering èn naargelang de kansen op daadwerkelijke invulling zich aandienen, lijkt me de weg te gaan.


What's next? Doorgaan: in kaart brengen en dus op papier zetten van de relatie tussen langere winning en de gevolgen voor vervuiling, realiseerbare natuurwaarden in de groeve, etc. Proberen concreter te worden en zo uiteindelijk tot een resultaat te komen.